Onderaardse gangen en vroeg 17e eeuwse brieven...

Ik ben op de helft van mijn verblijf en gelukkig begint mijn onderzoek steeds meer vaste vormen aan te nemen. Ik mag elke dag in het archief werken (dat valt dus reuze mee na de eerdere vaagheid over wanneer ik daar terecht kon) en het lukt me nu zowaar om de 17e eeuwse brieven te ontcijferen en te transcriberen. Het bleek dat ik vorige keer gewoon met de meest uitgevlekte en slechtst leesbare brieven was begonnen, maar ja dat kon ik ook niet weten, ik had nog nooit echte brieven uit het archief gelezen, dus ik was even bang dat ze er allemaal zo uitzagen! Maar de meeste zijn goed te lezen met het vergrootglas erbij, al moest ik wel even wennen aan de verschillen in taalgebruik tussen Romeinse en Florentijnse correspondenten, aan hun handschriften en vooral aan al hun afkortingen. In één zin staan meestal wel een stuk of vijf afkortingen, het is haast een soort sms-taal!!

Ik kom ook hele grappige dingen tegen, zoals mensen die twintig dezelfde brieven stuurden, om er maar zeker van te zijn dat er in ieder geval eentje aankwam! Ik lees nu steeds brieven van andere mensen aan Michelangelo il Giovane omdat die verzameld zijn in het Buonarroti-archief, waar ik nu aan het werk ben. Op een gegeven moment kreeg ik de behoefte om ook brieven te lezen die Michelangelo il Giovane zélf geschreven heeft. Dat bleek echter heel ingewikkeld te zijn. Deze zijn namelijk niet verzameld en zijn overal en nergens in Rome, Pisa, Napels, Florence.... Ik moest naar het staatsarchief (hiervoor moet je dan eerst weer een aanbevelingsbrief vragen, want in Italië kom je nergens binnen zonder door anderen gepresenteerd te worden) en daar bleek ineens wat een zegen de kleine samenvattingen in de catalogus van het Buonarroti-archief zijn. In het staatsarchief was niks gedigitaliseerd, er stonden zelfs bijna nooit indexen in de archiefboeken, dit gaat dus een te grote klus worden voor de twee weken die ik nu nog heb, dan zou ik hele dagen bezig zijn om een paar levenstekenen van Michelangelo te vinden. Ik moet het maar even bij de eenzijdige correspondentie houden, die ook wel heel duidelijk is, aangezien er steeds direct gereageerd wordt op wat Michelangelo schreef. Bijvoorbeeld: ‘In je laatste brief schreef je dat je kiespijn had, gaat het nu alweer wat beter?’ Ja dit soort normale dingen staan er ook in, het waren ook mensen...

In de Biblioteca Laurenziana (die met de beroemde trap van Michelangelo) ga ik nog reproducties bestellen van de brieven die ik tot nu gelezen heb, als het lukt, want daar moet je in Italië niet van uit gaan, dat dingen die je in je hoofd heb ook gaan lukken. Maar het zou fijn zijn als ik ze thuis nog even na kan lezen en de woorden waar ik niet uitkwam nog even kan bestuderen. Elke middag werk ik in het Duitse instituut, wat nog steeds een walhalla aan kunsthistorische informatie is.

In het weekend ben ik er weer op uitgetrokken. Naar een Renaissancetuin, de Bardini. Naar een hele reeks fresco’s van het Laatste Avondmaal in lieve kleine kloostertjes en kerkjes in Florence. Ik kon het niet helpen dat ik bij elk Laatste Avondmaal aan de Da Vinci Code moest denken en steeds maar Maria Magdalena dacht te zien zitten.... Naar het Etruskische stadje Chiusi, wat net zoals zoveel Etruskische stadjes op een heuvel lag (met dus mooi uitzicht!). Ik kon het ondergrondse wateraanvoersysteem van de Etrusken bezoeken wat voor een deel ‘Het doolhof van Porsenna’ heette. (Porsenna was een Etruskische koning) Op een gegeven moment vielen de lichten in dit doolhof per ongeluk uit en toen zagen we echt geen hand voor ogen meer. Ik vond dit heel leuk, maar helaas raakten er andere mensen in paniek en waren achteraf heel boos, zeiden dat ze het museum gingen aanklagen... In het archeologisch museum waren hele mooie Etruskische urnen te zien, waarvan de beelden soms nog hun oorspronkelijke kleuren hadden, dus niet dat eeuwige wit. Ongelooflijk dat ze in de 7e eeuw voor Christus al zulke mooie dingen maakten. Als laatste nog twee Etruskische graftombes bezocht, ook een aparte ervaring.